Interview Marcel Arts: “Geen concessies aan functionaliteit en vakmanschap”

6 december 2017
Tijden veranderen. Alles gaat sneller, zelfs in de bouw. Maar nog niet zo snel als Marcel Arts, General Manager van business- en golfclub The Duke, zou willen. Desondanks is het in september 2017 geopende hotel van The Duke een prachtig bewijs dat goede functionaliteit, bouwkwaliteit en vakmanschap niet gepaard hoeven te gaan met meerkosten of een langere bouwtijd. Integendeel: “Je moet de bouw gewoon anders organiseren en het vak interessant maken,” aldus Arts in een gesprek met Tegelgroep Nederland, de partij die in nauwe samenwerking met het interieurteam de wand- en vloeroplossingen voor de luxueuze badkamers heeft verzorgd.
>>> Over het prachtige project The Duke Exclusive Suites is veel te vertellen. Vandaar een serie van drie artikelen. Het eerste artikel is een korte projectbeschrijving van het luxueuze 5-sterren hotel. Het tweede artikel gaat over de toepassing van innovatieve keramische producten voor exclusieve interieurelementen. In het derde artikel, een uitgebreid interview met Marcel Arts, General Manager van The Duke en verantwoordelijk voor de operatie en de begroting van het bouwproject, staan de ervaringen vanuit de opdrachtgever centraal. <<<
Jumbo
Waarom voor de bouw van het clubhuis (2014) en het onlangs opgeleverde hotel (2017) van The Duke gekozen is voor een samenwerking met Tegelgroep Nederland, is niet meer dan logisch. Marcel Arts, General Manager van The Duke, was er van begin af aan bij betrokken: “De grondlegger van businessclub The Duke is Karel van Eerd, oprichter van supermarktketen Jumbo. Ik zat in het projectteam van Jumbo Food markets, samen met mevrouw Van Eerd en interieurontwerpster Famke van Eerd-Heinrichs. Daarvoor zochten we een partner waarmee je het traject voor vloerafwerking kunt doorlopen. Na een uitnodiging van Tegelgroep Nederland en een bezoek aan de showroom in Andelst, zijn we de samenwerking aangegaan. Daarna is Tegelgroep Nederland member van businessclub The Duke geworden. Als iemand member wordt, dan willen we daar bij nieuwe projecten sowieso het gesprek mee aangaan. Toen we wilden gaan bouwen voor The Duke, was het geen moeilijke beslissing om weer voor Tegelgroep Nederland te kiezen.”
Verbindende kracht
The Duke wordt vaak beschouwd als golfclub. “Maar we zijn in eerste plaats een businessclub,” stelt Marcel Arts. “Een businessclub met een golfbaan.” De club telt 115 flights (1 flight bestaat uit 4 spelers). Dat maakt 460 members, plus daarbij de partners en kinderen. Voor hen staat het hele jaar door een team klaar dat in totaal uit 80 personen bestaat, waaronder keukenpersoneel, bediening, greenkeepers, marshalls en drie butlers.
Butlerservice
Met name de butlerservice is opvallend. “Iedereen stopt ermee, en daarom hebben wij het juist weer omarmd. We willen het gewoon anders doen. Maar niet alleen daarom. We hebben gekeken wat de tien grootste ergernissen zijn tijdens een hotelbezoek, zoals bijvoorbeeld het in- en uitchecken. Die hebben we aangepakt, mede dankzij de butlerservice,” vertelt Arts. “Wat wij vooral doen, is mensen met elkaar verbinden. We zoeken naar de win-win. Zo kunnen wij faciliteren dat Tegelgroep Nederland kennis kan maken met potentiële klanten, zoals aannemers, architecten, interieurontwerpers, noem maar op. Wat wij ook doen, is verkopen. Zo hebben wij bijvoorbeeld een deal met Auping bedden. Als onze gasten ook zo’n bed voor thuis willen, dan brengen wij beide partijen met elkaar in contact, zonder dat we daaraan hoeven te verdienen. Dat kan natuurlijk ook met tegels. Degene die het levert moet daar wel het initiatief in nemen. Bijvoorbeeld door een training te verzorgen aan onze drie butlers. Zij krijgen vaak vragen van gasten over diverse producten die we in ons hotel hebben toegepast. Net nog reageerde een bezoeker heel positief op de tegels in de badkamer. Het zou mooi zijn als deze gast dan op een ongedwongen manier in contact wordt gebracht met de juiste leverancier.” Deze ‘nazorg’ is, tot ergernis van Arts, nog totaal niet gebruikelijk in de bouw: “Dat vind ik vaak zo irritant: wanneer een bouwproject gemaakt is, is het klaar en wordt er niets meer mee gedaan. Dat is toch vreemd?”
“Bijzonder is dat we eerst het gebouw van binnenuit hebben bepaald, zodat het operationeel optimaal en zonder concessies functioneert.”
Van binnenuit ontworpen
Het ontwerpteam voor het nieuwe hotel bestond uit architect Kim van Cauter (Echo Architectuur), interieurarchitect Famke van Eerd-Heinrichs, ontwikkelaar en projectmanager interieur Jurgen Vonk (Juchaji BV) en Marcel Arts, verantwoordelijk voor de operatie en de begroting van het bouwproject. Arts: “Voor het clubhuis hebben we met het interieurteam een jaar lang elke woensdag samen gezeten. In die gesprekken ging het natuurlijk om de exclusieve uitstraling van het gebouw, maar zeker ook om praktische zaken als beheer en schoonmaak. Bijzonder is dat we eerst het gebouw van binnenuit hebben bepaald, zodat het operationeel optimaal en zonder concessies functioneert. Daaromheen is de buitenkant gemaakt. Diezelfde aanpak is aangehouden voor de bouw van het hotel, alweer het vierde project dat we met hetzelfde team hebben samengewerkt. We waren daarom heel goed op elkaar ingespeeld.”
Geen naïeve organisatie
Het bouwproces is binnen acht maanden afgerond. Behoorlijk snel, al vindt Arts dat nog wel meevallen: “De bouwwereld zit in zijn algemeenheid heel traditioneel in elkaar, bijna naïef zou ik willen zeggen.” Vaak worden tegenvallende resultaten verklaard door gebrek aan tijd. “Tijdsdruk vind ik totaal geen goed argument om je achter te verschuilen. Je moet het gewoon goed organiseren. In ons project is al enigszins van de traditionele organisatie afgeweken. Zo hebben wij enerzijds een aannemer aangesteld, middels een Best Value Procurement (een inkoopmethodiek waarbij de inschrijvingen worden gewaardeerd volgens het principe dat de meeste waarde moet worden verkregen voor de laagste prijs, red.), met daaronder een IT-architect en daar weer onder een W&E-installateur. Normaliter zit de W&E-installateur direct onder de aannemer. Te vaak zie je dat de afstemming tussen W&E en IT niet goed gaat. Omdat er tegenwoordig zeer hoge technische eisen aan gebouwen worden gesteld op het gebied van IT, hebben wij de IT-architect boven de W&E-installateur gezet in de organisatie. Anderzijds was de architect tegelijkertijd ook directievoerder; eigenlijk dus op de bouwmeestermanier. Dat maakt de architect meer betrokken bij het geheel. De kosten voor projectorganisatie waren op deze manier weliswaar hoger, maar ik ben ervan overtuigd dat dit heeft geleid tot beperkte meerwerkposten en heel veel meerwaarde voor het resultaat.”
Alsof het je eigen huis is
In de bouw wordt nog te vaak vooral gekeken naar initiële kosten en te weinig naar het totaalplaatje voor de hele gebruiksfase van het gebouw. Marcel Arts kijkt juist naar the bigger picture: “Ik wil de kosten van A tot Z in grote lijnen inzichtelijk hebben. Dus ik kijk zeker ook naar kosten voor schoonmaak, beheer, onderhoud en wanneer er grootschalig gerenoveerd moet worden. The Duke moet minimaal 20 jaar goed blijven. We zijn bij enkele 5-sterren hotels gaan kijken in Amsterdam, maar die kun je al na vijf jaar afschrijven. Waarschijnlijk omdat de verkeerde keuzes zijn gemaakt als het gaat om kwaliteit van materialen en de verwerking daarvan. Veel projectleiders krijgen een bepaalde begroting mee en gaan dan ergens op beknibbelen. Maar dat zie je altijd terug. Voor The Duke draaien we dat liever om: het moet 20 jaar meegaan en zo degelijk zijn dat dit makkelijk haalbaar is. Eigenlijk zoals je het ook met je eigen huis zou doen: feeling home, dat is belangrijk!”
“We hebben een complete suite nagemaakt. Een investering van zo’n €30.000, maar die verdient zich dubbel en dwars terug.”
Mock-up
Een andere nuttige investering die zich snel terugverdient, was de bouw van een mock-up van een complete suite. Arts: “We hebben een complete suite nagemaakt in de loods van de greenkeepers, compleet met alles erop en eraan. Dus inclusief tegelwerk, in verschillende hoekafwerkingen, en inclusief elektrische systemen, tot aan waar de armaturen kwamen te hangen. Alles werkte ook. Dan kun je snel bouwen, want dan kun je vooraf beslissen ‘we gaan het zo doen’. Dat hoeft dan niet meer tijdens de daadwerkelijke bouw. In deze fase hebben we een housekeeping-specialist betrokken. Die heeft aangegeven wat er zoal beter kan om in de gebruiksfase nog efficiënter te kunnen werken. Deze mock-up betrof een investering van zo’n €30.000, maar die verdient zich dubbel en dwars terug.”
Vakinhoudelijke dialogen
Tegenwoordig is de rol van de architect veelal verschoven naar adviseur binnen het projectteam en is hij niet meer de bouwmeester zoals vroeger. “Dat zou hij wel moeten zijn,” aldus Arts. “Daar ben ik door mijn ervaring met het project The Duke stellig van overtuigd. Die rol geldt overigens ook voor de interieurarchitect. Je krijgt hele andere dialogen, op een veel hoger vakinhoudelijk niveau.”
Het vak interessant maken
Het is niet zo dat Arts terugverlangt naar vervlogen tijden. Integendeel: “Je ziet overal de 24-uurs maatschappij ontstaan, behalve in de bouw. Ik begrijp niet dat er niet in bijvoorbeeld twee ploegen wordt gewerkt. Dat kost niet meer aan machines en dergelijke, maar levert wel meer output. Bovendien zijn levertijden voor bouwonderdelen soms bizar lang.” In zo’n situatie moeten er natuurlijk wel voldoende bekwame vakmensen zijn, terwijl juist daar een tekort aan dreigt te ontstaan de komende jaren. Arts: “Daar geloof ik niet in. Van alle jonge vakmensen die betrokken waren bij ons project, hoor ik dat ze bij een volgend project weer heel graag met ons willen meewerken. Omdat we in ons project veel ruimte hebben geboden om vakmanschap te tonen. Je moet het vak interessant maken. Hetzelfde geldt voor een vrachtwagenchauffeur: als je hem zijn vrijheid ontneemt, zal zijn motivatie afnemen.”
“Je ziet overal de 24-uurs maatschappij ontstaan, behalve in de bouw.”
Extra beleving voor een cola en een biertje
Hoewel het werken aan een luxueus 5-sterren hotel voor de meeste vakmensen al voor genoeg motivatie zoekt, kan je die motivatie met een kleine inspanning aanzienlijk vergroten. “Een week voor de officiële opening van het hotel hebben we op eigen initiatief alle vakmensen die eraan hebben gewerkt de kans gegeven om het te komen bekijken, samen met familie en vrienden,” vertelt Arts. “Dit hebben we al vroeg in het traject gecommuniceerd. Dat geeft hen zoveel extra’s aan beleving. We hebben twee dagen georganiseerd. Er waren 600 mensen per dag. Dat zegt denk ik genoeg! Dat kost je dan een cola en een biertje,” lacht hij, “maar in het voortraject win je daar zoveel mee. Daar gaat het om, dat je het samen doet.” Je zou zeggen dat vakopleidingen nog veel van deze eenvoudige aanpak kunnen leren, maar daar heeft Marcel Arts weinig bemoedigende ervaringen mee: “Ik zat een keer in een klankbordgroep voor een horecavakopleiding, maar daar vonden ze mij niet aardig omdat ik met dit soort ideeën kwam. Dat vond men maar te ingewikkeld. Vakopleidingen kunnen wat dat betreft, net als de bouw, ook erg traditioneel zijn. Ik vind dat je met je tijd mee moet.”
“Maatwerk mag je anno nu ook wel verwachten, vind ik.”
Maatwerk
Voor de badkamers van de hotelsuites heeft Tegelgroep Nederland custom made producten geleverd. Zo zijn uit extreem grote keramische tegels van circa 300 x 150 cm2 en slechts 6 mm dik (‘slabs’ genoemd binnen de keramische sector), wand- en vloertegels op maat gesneden (75 x 75 cm2). Ook zijn de vloertegels stroever gemaakt met behulp van een speciale laserbehandeling. “Maatwerk mag je anno nu ook wel verwachten, vind ik,” stelt Marcel Arts. “Toch was het nog best een bevallinkje, waarvoor er zelfs mensen van de fabriek uit Italië langs zijn gekomen. Dat vind ik eigenlijk best vreemd. Onze vraagstelling was volgens mij heel helder, dan mag het antwoord net zo helder zijn. Uiteindelijk is het een super project geworden, en hebben we super producten gekregen.” Helemaal bijzonder zijn de wastafelbladen met geïntegreerde wasbakken, vervaardigd uit slabs van dezelfde tegelserie als de vloer en wand. Tegelgroep Nederland en interieurbouwer Gielissen hebben dit bijzondere werk toevertrouwd aan (natuur)steenverwerker Arte uit Helmond.
Innovatieve producten
Marcel Arts is gecharmeerd van de innovatieve slabs, die hij voor het eerst zag in de showroom van Tegelgroep Nederland in Andelst: “Persoonlijk vind ik: hoe groter de tegel, hoe mooier.” Over state-of-the-art reproducties van andere materialen in keramiek is hij niet altijd even enthousiast. Deels een kwestie van persoonlijke smaak, deels omdat het wel moet passen bij de ontwerpfilosofie van een gebouw. Hoewel een ‘houten’ vloer in keramiek bijna niet meer van echt hout is te onderscheiden, is voor The Duke niet overwogen om reproducties toe te passen voor de vloeren van de suites buiten de badkamer. Marcel Arts: “We kregen een houttegel van Tegelgroep Nederland te zien, die vond ik heel knap gemaakt. Toch voel je dat het een tegel is, als je eroverheen loopt met blote voeten. Voor mij is het heel simpel: hout is hout, tapijt is tapijt. Bovendien hebben we in dit specifieke project elders in het gebouw gekozen voor stenen van zo’n 200 jaar oud.” Tja, dan zou het vreemd zijn om voor de vloeren juist te kiezen voor de allernieuwste technieken voor een reproductie van hout in keramiek.
“Je kunt de mooiste producten maken, de kwaliteit staat en valt uiteindelijk bij hoe het wordt aangebracht. Aan goed vakmanschap mag je geen concessies doen.”
Hospitality
Door de mogelijkheden die keramiek tegenwoordig biedt, denkt Arts dat er nog veel kansen liggen voor het materiaal. Zeker ook in de hospitality sector. “Maar je kunt de mooiste producten maken, de kwaliteit staat en valt uiteindelijk bij hoe het wordt aangebracht. Aan goed vakmanschap mag je geen concessies doen.” Arts vindt dat je altijd partnerships tussen goede leveranciers en goede verwerkers zou moeten nastreven. “Bij The Duke hebben we in samenspraak met Tegelgroep Nederland een hele goede tegelzetter gevonden.”
Uitbreidingsplannen
The Duke heeft alweer plannen om verder uit te breiden. Niet in aantal members, maar in het bieden van extra faciliteiten en daarmee toegevoegde waarde aan de leden. De nieuwe plannen omvatten onder andere 20 extra suites, tennisbanen en verbeteringen aan de golfbaan. “De visieschetsen liggen op dit moment bij de gemeente. Als we groen licht krijgen, dan staat er veel te gebeuren,” vertelt Arts. “En uiteraard streven we dan weer voor een korte bouwtijd. Daarvoor zijn twee redenen: om kosten te besparen, door de aannemer strakker te houden, en om zo min mogelijk overlast te veroorzaken voor onze members.”
Luisterend vermogen
De ervaringen met de aanpak van de recente bouw zijn eigenlijk heel positief, dus voor de nieuwe plannen zal geen radicaal andere koers worden gevaren. Wel kan het volgens Marcel Arts altijd beter. Dat toont zijn zakelijke drive en het streven naar de beste kwaliteit. “Ik vind: als je iets verkoopt, en je krijgt er niet voor terug wat je verwacht had, dan klopt er iets niet. In zijn algemeenheid, zit dat bij te veel partijen in de bouw nog te vaak scheef. Het luisterend vermogen is namelijk niet altijd optimaal aanwezig,” is hij stellig, om zijn statement na een korte pauze iets te nuanceren: “Of misschien communiceren wijzelf niet duidelijk genoeg? Maar daarbij hoort ook dat bijvoorbeeld de leverancier beter zou moeten doorvragen. Of het nu komt door een ander commercieel belang of het niet goed luisteren, het is altijd een afknapper als een leverancier met een oplossing aankomt, die totaal niet voldoet aan de wensen die je hebt proberen over te brengen.” Zijn oordeel is kritisch, maar opbouwend bedoeld: “Ik zou het waarderen als een leverancier in zo’n geval zou zeggen: ‘Jij wilt zus en zo, dat kan helaas niet, maar ik kan wel het volgende alternatief bieden’. Dan heb je als opdrachtgever tenminste de keuze.”
Perfecte opening
Wat daarentegen onmogelijk beter had kunnen gaan, was de opening van hotel The Duke, op zaterdag 9 september 2017. Arts: “Enige tijd vóór de opening hebben we het team rondleidingen gegeven, zodat iedereen al snel vertrouwd raakte met het gebouw. Dat kun je dan ook overbrengen naar je gasten. Die voelen dat meteen. Het eerste weekend dat we open waren, is het hotel direct twee dagen afgehuurd voor een bruiloft. Het mooiste compliment dat we kregen was dat de gasten zeiden ‘Dit kan geen opening zijn, jullie moeten al veel langer open zijn’. Dus alles klopte: het gebouw, de functionaliteit en het team,” besluit hij met een trotse glimlach.
Projectpartners The Duke Exclusive Suites
- Opdrachtgever: Company Club The Duke, Nistelrode (vertegenwoordigd door Marcel Arts, General Manager)
- Architect en bouwmanager: Kim van Cauter (Echo Architectuur), Eindhoven
- Interieurarchitect: Famke van Eerd-Heinrichs
- Ontwikkeling en projectmanagement interieur: Jurgen Vonk (Juchaji BV), Venlo
- Interieurbouwer: Gielissen Interieurbouw, Eindhoven
- Maatwerk wastafelmeubels: Arte, Helmond
- Tegelwerk: Van Houtum Tegelwerken, Gemert
- Advies en levering custom made tegeloplossingen: Tegelgroep Nederland, Andelst
Foto’s, met uitzondering van portretfoto van Marcel Arts: Dré Wouters, The Art of Living magazine.